Przyczyny powstawania wad zgryzu mają podłoże wieloczynnikowe. Mają na nie wpływ czynniki prenatalne i postnatalne. Z czynników prenatalnych ważne jest jaki był przebieg ciąży, z której ciąży dziecko pochodzi, czy dziecko jest z ciąży bliźniaczej, czy wcześniej były poronienia. Bardzo istotne jest czy matka chorowała w ciąży i jakie leki przyjmowała. Na przykład leki przeciwpadaczkowe, kwas acetylosalicylowy, czyli aspiryna czy promieniowanie jonizujące wpływają na powstawanie rozszczepów, a co z tym idzie wad zgryzu. Ważne są także wszelkiego rodzaju urazy zewnętrzne podczas ciąży, a także wewnętrzne np. guzy wewnątrzmaciczne – wszelkie czynniki mogące uciskać na płód.
Niemowlęce przyczyny powstawania wad zgryzu.
Z czynników postnatalnych istotny jest rodzaj porodu, naturalny czy przez cięcie cesarskie oraz jego przebieg. Kolejnym ważnym czynnikiem jest sposób karmienia. Karmienie naturalne piersią stymuluje prawidłowy rozwój żuchwy dziecka, która do 4-6 tygodnia życia jest przesunięta do tyłu. Ruch ssania piersi ma za zadanie wysunąć żuchwę do przodu. Z kolei karmienie butelką może mieć wpływ na pozostanie żuchwy w pozycji przesuniętej do tyłu. Dzieje się tak, gdy butelka jest przyciskana ze zbyt dużą silą, uciska na żuchwę dziecka. Wtedy ruch ssania i wysuwania żuchwy przez dziecko jest hamowany. W wyniku tego żuchwa nie będzie miała bodźców stymulujących do wysunięcia i jej rozwój będzie powstrzymywany.
W późniejszym rozwoju dziecka również występują przyczyny powstawania wad zgryzu. Na ich powstanie mają wpływ urazy zębów i próchnica, które mogą prowadzić do utraty zęba. Zęby będące za luką, przesuwają się naturalnie do przodu zamykając ją. Zmieniając swoją pozycję mogą przyczynić się do powstania wady zgryzu. Natomiast, gdy uraz dotyczy brody, może powodować zmiany w stawie skroniowo – żuchwowym. To z kolei może prowadzić do stanów zapalnych i zrośnięcia się stawu. Wpływa to bardzo niekorzystnie, bo organizm dziecka rośnie, a żuchwa zrośnięta w stawie nie może prawidłowo się rozwijać. Kolejnymi czynnikami są choroby dziecka np. choroby endokrynologiczne jak niedobór hormonu wzrostu, niedoczynność przysadki czy tarczycy, krzywica czyli niedobór witaminy D. Również choroby genetyczne jak np. zespół Downa, sekwencja Pierre Robin, płodowy zespól alkoholowy, czy zespół Aperta związane są z wadami zgryzu.
Czynniki pośrednie wpływające na powstanie wad zgryzu.
Występują również czynniki, które wpływają pośrednio na powstanie wady zgryzu. Do ich powstania konieczny jest nieprawidłowy wzorzec wzrostu i odpowiednio długi czas działania. Do tych czynników zaliczamy np. przetrwały niemowlęcy typ połykania – czyli język podczas połykania znajduje się miedzy zębami, a nie na podniebieniu. Ma to wpływ na ustawianie zębów, które zostają wychylone przez język do przodu. Oddychanie przez usta, zarówno nawykowe jak i wynikające z przeszkody np. polipy w nosie, ciała obce czy przerośnięty migdałek gardłowy wpływają na nieprawidłowy rozwój podniebienia oraz nieodpowiednie ustawienie zębów.
Kolejnymi czynnikami są nawyki wykonywane często nieświadomie. Np. zbyt długie ssanie smoczka, ssanie palca, ssanie warg czy policzków wpływają na wychylenie zębów do przodu, do tylu czy hamowanie wzrostu wyrostków zębodołowych. Na powstanie wad zgryzu może mieć wpływ wiele czynników podczas wzrostu i rozwoju dziecka. Na część z nich nie mamy wpływu, ale na nawyki jak najbardziej. Dlatego starajmy się odzwyczajać dziecko np. od ssania kciuka czy wargi, bo mogą mieć negatywny wpływ na rozwój jamy ustanej.
